Bewustere scholieren met gepersonaliseerd leren
'Bewustere scholieren met gepersonaliseerd leren'
Je leerdoelen halen in je eigen tempo en op jouw manier, dat is de kern van gepersonaliseerd leren. ISW Irenestraat is sinds dit schooljaar officieel gestart met deze methode voor de mavo/havo-brugklasleerlingen. Erwin Monteny, docent geschiedenis en leerlingcoördinator brugklas en vakcollege: “Het leefde al langer binnen Lucas Onderwijs en wij hebben het als school opgepakt. We zijn in onze mavo/havo-brugklas met een pilot gestart. Die groep heeft het goed opgepakt. Nu werken we ook in de tweede klas op deze manier.”
Optimaal ontwikkelen
Gepersonaliseerd leren is – met een uitzondering bij de creatieve vakken - overal goed toe te passen. Bij deze methode wordt gebruik gemaakt van een elektronische leeromgeving. Erwin Monteny: “Zie het als een digitaal boek waarin per leerperiode, vak en leerniveau opdrachten staan. Is een mavo/havo-leerling bijvoorbeeld goed in wiskunde, dan kan hij voor havo-opdrachten kiezen. Begrijpt hij na twee sommen de stof, waarom zou hij er dan nog tien maken? Dan is hij – nadat hij heeft aangetoond dat hij de stof ook werkelijk beheerst - vrij om door te gaan naar de volgende trede: een hoger niveau of een nieuw onderwerp. Op deze manier kan elke leerling zich optimaal ontwikkelen.”
Dat jonge leerlingen hierin begeleiding nodig hebben, is logisch. Daarom begint elke schooldag voor alle mavo/havo-brugklasleerlingen en –tweedejaarsleerlingen met een inplan-uur. Erwin Monteny: “We werken op school in periodes met einddoelen per vak en niveau. Daarnaast krijgen de leerlingen opdrachten en huiswerk per week op. Zij moeten dat zelf inplannen, zowel voor de korte als lange termijn. We doen dus aan leerdoelgericht leren. De rest van het eerste uur kijken we bijvoorbeeld nieuws of discussiëren we over thema’s die onder de jongens en meisjes leven.”
Overleg met coach
De school houdt vinger aan de pols. Leerlingen krijgen dagelijks begeleiding bij het inplannen van hun werk. Daarnaast hebben zij elke week een kwartier individueel overleg met hun coach. “De klassenmentor is ook de coach. Elke leerling stelt aan het begin van het schooljaar in samenspraak met zijn ouders en de school diverse doelen vast. Tijdens de wekelijkse coaching wordt besproken of de leerling goed op weg is zijn doelen te behalen. Zo nodig stuurt de coach bij”, zegt de docent. Hij vervolgt: “Zelf werk ik ook als coach en ik ben er net als mijn collega’s erg enthousiast over. Leerlingen gaan veel bewuster met het onderwijs en hun leerdoelen om. Ze denken beter na over waarom ze welke keuzes willen of moeten maken. Het is motiverend om ze daarbij te helpen en sommigen hebben dat meer nodig dan anderen. Een van mijn leerlingen heeft bijvoorbeeld een hele goede leerstrategie voor Engels en haalt daardoor goede resultaten. Met Frans heeft hij veel meer moeite. Door hem ervan bewust te maken dat hij dezelfde strategie kan toepassen, help ik hem weer verder op weg. Deze jonge leerlingen missen af en toe het overzicht.”
Intensieve lessen
Dat deze manier van lesgeven meer vraagt van de leerkrachten, beaamt hij: “Het is niet alleen door de coaching veel intensiever, ook tijdens de gewone lessen werk je anders. Je geeft geen standaard lessen meer zoals je misschien als docent jaren hebt gedaan. Het vergt meer voorbereiding en flexibiliteit. Je hebt nu een klas waarin elk kind op z’n eigen manier, tempo en niveau werkt in de digitale portal. Zo werkt de een vanuit de werkopdrachten. De ander kijkt wat de officiële beoordelingscriteria zijn en werkt die eisen uit in opdrachten. Hij mag de opdrachten digitaal inleveren, maar ook gewoon op papier. Dat is aan de leerling. Het is dus veel individueler. Sommige leerkrachten beginnen de les met een vragenrondje. Wanneer veel leerlingen met dezelfde vragen zitten, dan kunnen die alsnog klassikaal worden opgepakt. En bij themavakken als geschiedenis en biologie is er altijd een gezamenlijke start en afronding.”
Zelfstandig werken
Erwin Monteny: “Een ander voordeel van gepersonaliseerd leren is dat elke leerling het maximale uit zichzelf kan halen. Hij kan pas door naar de volgende trede als de eerdere is behaald. Dat toetsen we via de opdrachten in de digitale leeromgeving, proefwerken, presentaties, et cetera. Beheerst een leerling de stof nog onvoldoende, dan geven we ‘feedforward’, feedback maar dan richting de toekomst. Dat doen we net zolang tot het is gelukt.”
De leerlingcoördinator brugklas en vakcollege en geschiedenisdocent is zeer te spreken over de nieuwe aanpak: “Ik vind het een motiverende manier van lesgeven. Je biedt leerlingen de kans alles uit zichzelf te halen. Als het aan mij ligt, zijn er in de toekomst geen vaste roosters meer, maar kunnen leerlingen zich voor vakken inschrijven waarbij ze extra hulp nodig hebben. Verder kunnen zij dan zelfstandig aan hun toekomst werken.”
Tekst Sietske Arkenau
Fotografie Lou Wolfs